KRAKÓW | 9 CZERWIEC 2021 R.
KRAKÓW | 9 CZERWIEC 2021 R.
Czy Polacy na co dzień są odpowiedzialni w zakresie finansów? Czy decyzje o pożyczkach i kredytach podejmują ostrożnie? Co wiedzą o inwestowaniu? Czy są skłonni oszczędzać? Jak duża jest w społeczeństwie wiedza na temat cyberprzestępczości i konieczności ochrony danych osobowych? To tematy ważne w okresie pandemii i post pandemicznym.
Jak pokazała III edycja badania na temat poziomu wiedzy finansowej Polaków przeprowadzonego przez Warszawski Instytut Bankowości (marzec 2021 r.) pandemia wpłynęła na postrzeganie przez Polaków znaczenia wiedzy ekonomicznej:
Najpopularniejszymi źródłami wiedzy o finansach dla ponad połowy Polaków w 2021 r. jest internet (59%) oraz banki i inne instytucje finansowe (54%).
I jakkolwiek informacje z badania są optymistyczne, to w zakresie cyberbezpieczeństwa , wiele jeszcze pozostaje do zrobienia.
Ostatni rok był rokiem intensywniejszej aktywności w internecie. Praca zdalna, korzystanie z usług finansowych i zakupy online czy zdalna szkoła stały się naszą codziennością. Tak duża i zróżnicowana aktywność powinna iść w parze z odpowiednią świadomością i edukacją. Gdyby przyjrzeć się edukacji finansowej konsumentów w obszarze bankowym, to około 70% bankowców wskazuje właśnie bezpieczeństwo w cyberprzestrzeni jako te najtrudniejsze kwestie do przyswojenia przez klientów („Monitor Bankowy” luty 2021 r.).
Śledząc media, co chwilę napotykamy nagłówki ilustrujące przykłady scenariuszy wyłudzeń, które to są coraz bardziej wyrafinowane psychologicznie i technologicznie. Wycieki danych, próby wyłudzenia pieniędzy dotyczą dorosłych Polaków z każdej grupy wiekowej. O ile jednak łatwiej ostrzegać konsumentów przed wyłudzeniami „na wnuczka” i reagować przy takiej próbie wyłudzenia, o tyle trudniej rozpoznać podrobioną stronę internetową wyłudzającą nasze dane z kart kredytowych.
Znajomość schematów działania przestępców nie gwarantuje bezpieczeństwa, gdyż z czasem te schematy ulegają zmianie, a rozwój technologii niestety wspiera również działania przestępcze. Świadomość konieczności ochrony danych osobowych, takich jak np. numer PESEL i ostrożności w sytuacjach związanych udostępnianiem danych osobowych jest kluczowa dla każdej grupy konsumentów, zwłaszcza jeśli chodzi o sytuacje dotyczące pieniędzy.
Ale nie tylko. Nasza codzienna aktywność, jak chociażby rejestracja wizyty lekarskiej, realizacja recepty, wypożyczanie sprzętu sportowego czy meldunek w pensjonacie wymagają podania numeru PESEL. I chociaż sam PESEL to za mało, aby wyłudzić w instytucjach finansowych kredyt czy pożyczkę, to pozyskanie pozostałych danych przez przestępców to nic trudnego.
Banki i firmy pożyczkowe stosują procedury zapobiegające wyłudzeniom kredytów na cudze dane osobowe, a klienci poddawani są kilkustopniowej weryfikacji tak, by ograniczyć ryzyko udzielenia kredytu osobie podszywającej się pod kogoś innego.
Sami konsumenci mogą też odpowiedzialnie udostępniać swoje dane poprzez podawanie danych osobowych w sytuacjach koniecznych, z zachowaniem dystansu od osób trzecich czy też udostępnianie dokumentów jedynie do wglądu, niekoniecznie zawsze do ich kopiowania (od dwóch lat obowiązuje zakaz kopiowania dokumentów, na których znajdują się nasze dane osobowe).
Polacy coraz częściej korzystają z rozwiązań technologicznych o charakterze prewencyjnym, gdzie można monitorować informacje o próbach zaciągnięcia pożyczki na nasze dane, czy też zablokować numer PESEL tak, że firma pożyczkowa współpracująca z danym systemem po wpisaniu naszego PESEL-u automatycznie otrzyma powiadomienie, że prawdopodobnie jest to próba oszustwa i takiej pożyczki nie powinna udzielić.
Według danych CRIF widać gwałtowny wzrost zainteresowania konsumentów zablokowaniem numeru PESEL w systemie Bezpieczny PESEL w wyniku pojawiających się w mediach informacji o wycieku danych (np. informacja o wycieku danych osobowych policjantów w kwietniu 2021 r.).
Liczba osób korzystających z serwisu www.bezpiecznypesel.pl wzrasta dziennie dziesięciokrotnie tuż po publikacji informacji prasowych (krótkie okresy), a w ciągu roku pandemii (od kwietnia 2020 do maja 2021 włącznie) z tej formy prewencji przed wyłudzeniami pożyczek skorzystało ponad 10 tys. konsumentów, a w ciągu roku pandemii (od kwietnia 2020 do maja 2021 włącznie) z tej formy prewencji przed wyłudzeniami pożyczek skorzystało ponad 10 tys. konsumentów.
Usługa zastrzeżenia numeru PESEL w tym serwisie jest bezpłatna (zarówno zastrzeżenie, jak i ostrzeżenie) i wymaga od konsumenta wypełnienia formularza zgłoszenia na stronie internetowej oraz zweryfikowania tego zgłoszenia poprzez kliknięcie w link weryfikacyjny wysłany na adres e-mail podany w formularzu.
To naprawdę niewiele, by oszczędzić sobie nie tylko kłopotów, ale przede wszystkich spłat zobowiązań finansowych zaciągniętych przez oszustów na nasze dane.
